eidenai

Η πατρίδα και η Αριστερά

Μήπως όμως και πάλι απομονωνόμαστε, αντί να φτιάχνουμε γέφυρες με το έθνος, όπως έκανε το ΕΑΜ; Είναι αληθές ότι η ελληνική Αριστερά μεσουράνησε κατά την περίοδο 1941-1944, όταν το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ ηγούνταν του αντιφασιστικού εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Ένα μέρος του τροτσκιστικού ρεύματος μάλιστα, εκκινώντας από διεθνιστικές και αντισταλινικές προκείμενες, απέτυχε να συνδεθεί με αυτήν την κορυφαία στιγμή, γεγονός που, μαζί με τις διεθνείς εξελίξεις, τη συκοφάντηση και τη βιαιότητα που υπέστη για χρόνια και στη χώρα μας, "ευθύνεται" σε μεγάλο βαθμό για τα σημερινά επίπεδα της πολιτικής του απήχησης και τα οργανωτικά του δεδομένα. Πολλοί απ' αυτούς που σήμερα επιχειρηματολογούν υπέρ του έθνους και της "συγκρουσιακής ιδιοποίησής" του εκ μέρους της Αριστεράς, επικαλούνται άλλοτε το γράμμα του φυλακισμένου Ζαχαριάδη για συστράτευση των κομμουνιστών υπό το Μεταξά, κι άλλοτε --και πιο συχνά--, τον περίφημο λόγο του Άρη Βελουχιώτη στη Λαμία: "Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς; Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει νά 'βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους. Ενώ εμείς το μόνο που διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά, αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει όπου βρει κέρδη, δεν μπορούν να κινηθούν και παραμένουνε μέσα στη χώρα που κατοικούμε". Ένα πρόβλημα με τις τοποθετήσεις αυτές είναι ότι ασχολούνται με το Βελουχιώτη μόνο όταν αυτός δηλώνει πατριώτης, ενώ αδιαφορούν γι' αυτόν όταν ο ίδιος (αναγκάζεται να) κάνει εμφύλιο. Ένα άλλο πρόβλημα έγκειται στην παραγνώριση ότι η επιτυχία του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ δεν έχει να κάνει με την υπεράσπιση του έθνους γενικώς και αορίστως, αλλά με την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πείνας, της ναζιστικής τρομοκρατίας, της καταπίεσης των γυναικών, της πολιτιστικής καθυστέρησης και άλλων πληγών του ελληνικού λαού -- εκεί δηλαδή που ο αστικός κόσμος είχε αποτύχει οικτρά και είχε… διαχωρίσει τη θέση του~ αυτό όμως ήταν "συγκρουσιακή ιδιοποίηση του έθνους" σε συνθήκες κατοχής. Κατά συνέπεια --το τρίτο και τελευταίο πρόβλημα εδώ--, η χρήση αυτή του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ μεταφέρει μηχανιστικά τις συνθήκες αντίστασης σε μια χώρα κατεχόμενη από τους ναζί σε μια χώρα που σήμερα είναι μέλος του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, της ΟΝΕ, διεθνών οργανισμών που εκπονούν και εφαρμόζουν το πολιτικό πρόγραμμα της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης. Στην Ελλάδα του 2007 λοιπόν, που πρωτοστατεί στην κούρσα των εξοπλισμών, που συντηρεί στρατεύματα κατοχής στο εξωτερικό και εκμεταλλεύεται την εργατική δύναμη 1.000.000 μεταναστών στο εσωτερικό της, σε μια χώρα με Ολυμπιακούς Αγώνες, αντιτρομοκρατικές σταυροφορίες και γηγενή Μεγάλο Αδελφό, ποιες καλύβες και ποια πεζούλια ακριβώς διαφυλάττει ο νεοπατριωτισμός; Παραπέρα, στον Εμφύλιο, ποιες ήταν οι δυνατότητες "συγκρουσιακής ιδιοποίησης" του έθνους από πλευράς των "μιασμάτων" Πόσο επιτυχής ήταν η προσπάθεια ιδιοποίησης του έθνους από τον Σβορώνο, με τη γνωστή θέση του περί του "αντιστασιακού χαρακτήρα του ελληνικού έθνους" Πόσο προφύλαξε τους "προβοκάτορες" του Πολυτεχνείου το 1973 η ελληνική σημαία στα κάγκελα --σύμβολο μιας Αριστεράς που, στο ενδεχόμενο μετωπικής σύγκρουσης με τη Χούντα, έβλεπε (και φοβόταν) την επανάληψη της συντριβής της του 1949; Γιατί όσοι μιλάνε για την Κύπρο ξεχνούν το στρατό του Γ. Παπανδρέου απ’ το 1964 και τα 12 σημεία του Μακαρίου; Πόσο εξοπλισμένη ήταν τελικά η ελληνική Αριστερά --είτε στην εκδοχή της ΕΑΔΕ είτε σ' αυτήν της διαρκούς φαντασίωσης του νέου ΕΑΜ μετά την κατοχή-- έναντι του παπανδρεϊκού αντιιμπεριαλισμού; Πώς κατάφερε το ΠΑΣΟΚ να οικειοποιηθεί την Αντίσταση και να πείσει τη μεγάλη πλειονότητα του εαμικού μπλοκ να στηρίξει την Αλλαγή; Φταίνε άραγε οι συντάξεις που προσέφερε στους αντιστασιακούς ή το γεγονός ότι, το μόνο που έμενε στις μεταπολεμικές συνθήκες από την Αντίσταση, ήταν η "ιδιοποίηση του έθνους εκ μέρους της Αριστεράς", μεταγραμμένη πλέον στους "Αμερικάνους"^1^; Τι άλλο μπορεί να σημαίνει το να παίζεις στο γήπεδο του αντιπάλου σήμερα (λες και χαθήκαν τα γήπεδα), εκτός ίσως απ' το να μοιράζεις φυλλάδια του Ρεσάλτου σε παρελάσεις; Είναι δυνατόν η εθνική ιδεολογία να έχει προοδευτικά χαρακτηριστικά σήμερα (και όχι το 1821), μετά την "ολοκλήρωση" (κρατική συγκρότηση) ενός έθνους; Είναι δυνατόν η εθνική ιδεολογία να έχει το ίδιο περιεχόμενο στην Ελλάδα, τη Βενεζουέλα, την κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο, την --ελληνοκυπριακή και ενταγμένη στην Ε.Ε.-- Κυπριακή Δημοκρατία και την Παλαιστίνη; Είναι ίδιος ο εθνικισμός σ' έναν κρατικό σχηματισμό συγκροτημένο από το 1830, με τον εθνικισμό π.χ. των Σλαβομακεδόνων; Πόσο ρεαλιστικό είναι να διεκδικήσουμε εμείς το έθνος, την ίδια στιγμή που ο Καρατζαφέρης ενσωματώνει στη ρητορική του μέρος των αιτημάτων της ταξικής ατζέντας ή των συμβόλων του διεθνισμού, όπως ο Τσε; Και πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, αν παραμείνουμε απασχολημένοι στην υπόθεση της ιδιοποίησης του έθνους;

αυγη 25/11/2007