ΟΣΑ ΜΑΣ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΑΝΕΜΟΣ

Πληθαίνουν τελευταία οι κινητοποιήσεις κατά της εγκατάστασης ανεμογεννητριών όχι μόνο στη νότια Λευκά δα αλλά και στη Σέριφο, στη Μονεμβασιά , Χίο, Μυτηλήνη κ.α.
Μια σειρά κοινωνικοί λόγοι ενισχύουν αυτές τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών και κάποια ιδιαίτερα λανθάνοντα χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας, που ευδοκιμούν σε τέτοιες περιπτώσεις , καθορίζουν εν πολλοίς τις ιδεολογικές σταθερές και επισφραγίζουν τα αιτήματα των κινητοποιήσεων.
Ατομικές ιδιοτέλειες, ατομιστικές αντιλήψεις, ατομικό συμφέρον εξοβελίζουν συνήθως κάθε έννοια δημοσίου συμφέροντος ίσως και λόγω της κατάχρησης της έννοιας από τις όποιες εξουσίες.
Το σύνηθες φαινόμενο είναι :

Αυθαίρετοι ή εν δυνάμει οικιστές αφού βολέψουν παντοιοτρόπως τις ιδιοκτησίες τους βαπτίζονται ξαφνικά προστάτες του περιβάλλοντος.
Ο φόβος μπροστά στο καινούργιο , στις αλλαγές τρόπου διαχείρισης των δημοσίων πραγμάτων όταν επηρεάσουν το ξεβόλεμα του καθενός και απαιτήσουν κάποια μικροθυσία από τον καθένα μας , είναι το κυρίαρχο στοιχείο του τουριστικά ασμένως εκπαιδευθέντα νεοέλληνα βοσκού , αγρότη, ναυτικού ή ψαρά.
Αντίθετα είμαστε πανέτοιμοι να δεχτούμε εμείς ‘’οι φίλοι του περιβάλλοντος ‘’ τα θηριώδη και ενεργοβόρα 4Χ4, τα κινητά τελευταίας γενιάς, τις χλιδάτες συνεστιάσεις, τα εξωτικά ταξίδια σε επίγειους παράδεισους.
Μέσα σ΄ αυτό το πλαίσιο είναι ευνόητο να βρίσκει πρόσφορο έδαφος ο λαϊκισμός που προσφέρεται εύκολα από τους λογής –λογής τσοπαναραίους στην προσπάθειά τους να κουμαντάρουν το επιρρεπές ποίμνιο.
Μπροστά λοιπόν στο δίλημμα ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ναι ή όχι, η απάντηση δεν μοιάζει να είναι μονόδρομος.
Η δυσπιστία και η αρνητικότητα των τοπικών κοινωνιών κυρίως όμως ανάγεται και στον τρόπο που η πολιτεία αντιμετωπίζει μεγάλα θέματα όπως οι πηγές ενέργειας.
Μέσα από ένα πολυδαίδαλο και διαρκώς μεταβαλλόμενο θεσμικό πλαίσιο , ενίοτε μόνο στους διαπλεκόμενους προσπελάσιμο, μοιράστηκαν εν μια νυκτί οι οικονομικά ενδιαφέρουσες άδειες εγκατάστασης αιολικών πάρκων χωρίς να προϋπάρχει χωροταξικός σχεδιασμός με ανύπαρκτες περιβαλλοντικές προδιαγραφές και ερήμην των τοπικών κοινωνιών.
Αφού λοιπόν ικανοποιήθηκαν όλοι οι λεγόμενοι μεγάλοι παίκτες των ΑΠΕ, μεταξύ αυτών και ο ανεμοθάφτης της νότιας Λευκάδας , εδέησε η πολιτεία να εισάγει για διαβούλευση το χωροταξικό σχέδιο για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας προσπαθώντας ουσιαστικά όμως να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα.
Τα παραπάνω είναι ένα παράδειγμα πώς μια ελπιδοφόρα ιδέα μετατρέπεται σε εφιάλτη.

¨Αχ πατρίδα μας γλυκιά ..."

Ρομ, ιδεολογία της ισότητας και εκπαιδευτική ενσωμάτωση

Στους/στις Ρομ εντάσσονται συνήθως μια σειρά από διαφορετικές ως προς τον τόπο κατοικίας και ως και προς εθνοτικά χαρακτηριστικά ομάδες, τα μέλη των οποίων είναι περισσότερο γνωστά στην Ελλάδα ως Τσιγγάνοι/ες και ως Γύφτοι/ισσες. Για την ιστορία των Ρομ δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία, αφού οι ίδιοι/ες δεν άφησαν γραπτά τεκμήρια, ενώ οι επίσημοι ιστορικοί των χωρών στις οποίες έζησαν και ζουν αγνόησαν --κατά κανόνα-- την παρουσία τους. Ενδιαφέρον γι' αυτούς/ές εκδηλώθηκε μετά τη γέννηση των σημερινών ευρωπαϊκών κρατών - εθνών, όταν --με βάση (αμφισβητούμενες) γλωσσικές συγγένειες-- οι πρώτοι "τσιγγανολόγοι", επηρεασμένοι από την ουσιοκρατική προσέγγιση του έθνους, διατύπωσαν την θεωρία, σύμφωνα με την οποία διάφορες διακριτές μεταξύ τους νομαδικές ομάδες, οι οποίες ζούσαν στο περιθώριο των δυτικοευρωπαϊκών κοινωνιών συνδέονται με "δεσμούς αίματος" και έχουν την κοινή τους προγονική εστία στη χερσόνησο της Ινδίας Η "φυλετικοποίηση" αυτών των κοινωνικών ομάδων, σε συνδυασμό με τις ιδεοληψίες που συνέδεαν τη φτώχεια με την εγκληματικότητα οδήγησαν στην εδραίωση μιας αντίληψης, σύμφωνα με την οποία οι Ρομ κυριαρχούνται από μια φυσική ροπή προς αποκλίνουσες ενέργειες, ενώ η "καθυστέρηση" και η περιθωριοποίησή τους οφείλεται στη στατική και αδιαφοροποίητη "ανατολίτικη φύση" τους. Η "επιστημονική" κάλυψη αυτών των αντιλήψεων είχε ως αποτέλεσμα τον εξοστρακισμό και τις διώξεις των Ρομ από αρκετές χώρες της δυτικής Ευρώπης, κορυφαία στιγμή των οποίων υπήρξε το ναζιστικό ολοκαύτωμα. Στην ανατολική Ευρώπη και ιδιαίτερα στη βαλκανική χερσόνησο, από τις διαθέσιμες πηγές φαίνεται ότι οι ρομικές ομάδες τόσο επί Βυζαντινής όσο και επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας δεν υπέστησαν διακρίσεις και διώξεις αντίστοιχες μ' αυτές που έλαβαν χώρα στη δυτική Ευρώπη. Αντίθετα, οι διοικητικοί μηχανισμοί των εν λόγω σχηματισμών κατέβαλε προσπάθειες κοινωνικής ένταξής τους, οι οποίες οδήγησαν αρκετούς/ές από αυτούς/ές σε ομαλή συμβίωση, αλλά και σε ανάμειξη με τους υπόλοιπους πληθυσμούς. Στο νεοελληνικό κράτος, τυπικά τα μέλη των ρομικών ομάδων δεν αποκλείστηκαν ποτέ από τον "εθνικό κορμό", ούτε και έγιναν θύματα --οργανωμένων από το κράτος-- εκτεταμένων διώξεων. Από την άλλη όμως, οι άνθρωποι αυτοί αφέθηκαν στην τύχη τους, χωρίς ποτέ να λάβουν κάποια βοήθεια για να επιτύχουν την κοινωνική τους ένταξη. Από τις αρχές της δεκαετίας του εξήντα και εντεύθεν όμως, και όσο η διαφορά του βιοτικού επιπέδου των Ρομ από αυτό των υπόλοιπων κατοίκων της χώρας αυξανόταν, όσοι και όσες από αυτούς/ές δεν κατάφεραν να ενσωματωθούν άρχισαν να θεωρούνται απειλή για την ασφάλεια των πολιτών, καθώς και για την τουριστική εικόνα της χώρας. Μετά την ένταξη της Ελλάδας στην (τότε) Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα η ελληνική πολιτεία και διάφοροι άλλοι φορείς (Πανεπιστήμια, τοπική αυτοδιοίκηση, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις) ασχολήθηκαν με τα μέλη των ρομικών ομάδων και διοργάνωσαν προγράμματα εκπαιδευτικής και κοινωνικής ένταξης. Εντούτοις, στις περισσότερες περιπτώσεις οι εμπλεκόμενοι/ες υιοθέτησαν τις βασικές παραδοχές της "αυτόνομης" επιστημονικής περιοχής των Τσιγγάνικων μελετών (Romani Studies), με βάση τις οποίες ο "ρομικός πολιτισμός" δεν αποτελεί μέρος του πολιτισμού της ευρύτερης κοινωνίας, αλλά μια κληρονομιά που οι Ρομ μετέφεραν και διατήρησαν "άθικτο" και απαράλλαχτο από την Ινδία. Μ' αυτό τον τρόπο όχι μόνον καταπολεμήθηκε, αλλά ενισχύθηκε ουσιαστικά η αναπαραγωγή και η διατήρηση μιας μυθολογικής και αντιεπιστημονικής προσέγγισης, σύμφωνα με την οποία οι Ρομ: α) Είναι από τη "φύση" τους νομαδικός λαός και γι' αυτό και δεν στεριώνουν πουθενά, ούτε και ενδιαφέρονται για περιουσία και για ιδιοκτησία. β) Προτιμούν να ζουν σε παραπήγματα και σε σκηνές παρά σε σταθερές, μόνιμες κατοικίες για να περιφέρονται σε διάφορους τόπους και να ασκούν τα παρασιτικά τους επαγγέλματα. γ) Δεν ενδιαφέρονται για το γραπτό πολιτισμό και γι' αυτό δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο. δ) Προτιμούν να αυτοαπασχολούνται περιοδικά σε προσοδοφόρες και ημιπαράνομες εργασίες, παρά να εντάσσονται στους "περιορισμούς" της μόνιμης, σταθερής εργασίας. ε) Η σχέση τους με την πολιτική καθορίζεται από μικροσυμφέροντα και από ποταπά ανταλλάγματα. στ) Δεν έχουν θεό και γι' αυτό υιοθετούν τη θρησκεία των κατοίκων του τόπου που διαμένουν. Ένα τέτοιο πλαίσιο αφήνει ελάχιστο χώρο για τη διερεύνηση των συνθηκών κάτω από τις οποίες άτομα ή ομάδες ρομικής προέλευσης ενσωματώθηκαν με τους υπόλοιπους πληθυσμούς, αφού οι τελευταίες είτε δεν υπάρχουν είτε θεωρούνται "νόθες" από τους/τις τσιγγανολόγους. Μια απόπειρα μιας τέτοιας διερεύνησης^1^ είχε ως αποτέλεσμα την ανάδειξη της πολυμορφίας των σχέσεων, των διαδρομών και των αλληλεπιδράσεων των κοινωνικών ομάδων, καθώς και τη δύναμη του οράματος μιας κοινωνίας οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής ισότητας. Πιο συγκεκριμένα, η ιστορική πορεία των --ρομικής προέλευσης-- κατοίκων του Φλάμπουρου Σερρών διαψεύδει την κυρίαρχη μυθολογία που αφορά στους/στις Ρομ, στη ζωή και στον πολιτισμό τους. Καταρχήν, οι άνθρωποι αυτοί/ές καταγράφονταν --στις περισσότερες απογραφές που έγιναν στην Μακεδονία πριν από την ένταξή της στο ελληνικό κράτος-- ως χριστιανοί (πατριαρχικοί) ορθόδοξοι ή ως Έλληνες, ενώ η βασική ασχολία των περισσότερων ήταν η αλιεία στη λίμνη του Αχινού. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διαβίωση στην περιοχή ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, αφού αυτή βάλλονταν συχνά από τις πλημμύρες του Στρυμόνα, εντούτοις, μετά το 1913, οι άνθρωποι αυτοί όχι μόνον δεν έφυγαν από τον τόπο τους, αλλά αντίθετα απέκτησαν την ιδιότητα του πολίτη και προσπάθησαν να επιβιώσουν στον τόπο τους. Η σχέση των ανθρώπων αυτών με την πολιτική καταρρίπτει έναν ακόμη μύθο που αφορά στις ρομικές ομάδες και αντιμάχεται τις μεταμοντέρνες αναθεωρητικές ιστορικές αντιλήψεις, σύμφωνα με τις οποίες τα κίνητρα όσων εμπλέχτηκαν στην αντίσταση και στον εμφύλιο από τη μεριά του ΕΑΜ κάθε άλλο παρά ιδεολογικά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Όπως τονίστηκε παραπάνω, οι περισσότεροι/ες κάτοικοι του Φλάμπουρου απέκτησαν κατά τη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα την ιδιότητα του Έλληνα πολίτη και κατά συνέπεια και το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Εντούτοις, πριν από το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η σχέση τους με την πολιτική ήταν χαλαρή (παρότι συμμετείχαν κανονικά στις εκλογικές διαδικασίες), ενώ η πολιτική τους προτίμηση έκλινε προς το μέρος των φιλοβασιλικών κομμάτων. Κατά τη διάρκεια της κατοχής όμως, στο χωριό διέμειναν ορισμένοι διωγμένοι από το υπό βουλγάρικη κατοχή τμήμα του νομού Σερρών κομμουνιστές, γεγονός που οδήγησε σε μεγάλες αλλαγές τόσο στον τρόπο που οι ντόπιοι/ες^2^ κάτοικοι αντιλαμβάνονταν τον κόσμο όσο και στην πολιτική τους δραστηριότητα. Πολλοί και πολλές από αυτούς εντάχθηκαν στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, ενώ το σύνολο σχεδόν των ρομικής προέλευσης κατοίκων του χωριού αντιμετώπιζε με συμπάθεια τις προσπάθειες αντίστασης και απελευθέρωσης που εκπορεύονταν από το ΕΑΜ. Τα χειραφετητικά κηρύγματα των καθοδηγητών του Κομμουνιστικού Κόμματος, το όραμα μιας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση και χωρίς ρατσιστικές διακρίσεις σε συνδυασμό με την πολιτική συμπερίληψης των μέχρι τότε αποκλεισμένων και δυσφημισμένων Ρομ στις πολιτικές, διοικητικές και κοινωνικές δραστηριότητες που ανέπτυσσε το ΕΑΜ στην περιοχή (εκλογές, αυτοδιοίκηση, συμμετοχή γυναικών, λαϊκά δικαστήρια, θεατρικές παραστάσεις, χοροεσπερίδες κ.α.) βρήκαν γόνιμο έδαφος και μετέτρεψαν τα άτομα αυτά σε ενεργά πολιτικά υποκείμενα, τα οποία έγιναν μπροστάρηδες στις αντιστασιακές εκδηλώσεις. Ορισμένοι/ες από αυτούς/ες αργότερα πήραν μέρος και στον εμφύλιο και πλήρωσαν με εξορίες ή με την ίδια τους τη ζωή τους την πεποίθησή τους ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει. Μετά τη λήξη του εμφυλίου η ιδεολογική τοποθέτηση των ντόπιων κατοίκων του Φλάμπουρου και η ήττα του κινήματος που υποστήριξαν επέφερε την εντονότερη παρουσία της αστυνομίας και των παρακρατικών στο χωριό, η οποία συνοδεύτηκε από μια σειρά από προσβλητικές συμπεριφορές, αλλά και απόπειρες εκμετάλλευσης της εργασιακής δύναμης τους. Οι κομμουνιστές του χωριού κυνηγήθηκαν άγρια και μόνον χάρη στη βαθιά υποτίμηση που έτρεφαν γι' αυτούς οι διώκτες τους γλύτωσαν από τη φυσική εξόντωση. Παρότι κατ' επανάληψη παραβιάστηκε το δικαίωμα της ελεύθερης πολιτικής έκφρασης, αφού η αστυνομία και οι παρακρατικοί της περιοχής επέμεναν με κάθε τρόπο (δικαστικές διώξεις κομμουνιστών κοινοταρχών, δωροδοκίες συμβούλων, εκβιασμοί υποψηφίων για αποχώρηση από ψηφοδέλτια κ.α.) να έχουν τον πρώτο λόγο στην ανάδειξη των αιρετών αρχόντων του χωριού, οι κομμουνιστές κατάφεραν να διατηρήσουν ηγετικό ρόλο στην τοπική κοινωνία. Σ' ότι αφορά τα εκλογικά αποτελέσματα, όσες φορές οι συνθήκες (έλλειψη βίας, νοθείας και εκβιαστικών διλημμάτων) εξασφάλισαν την αντικειμενική και ανόθευτη καταγραφή τους έδειξαν την προσήλωση των κατοίκων του Φλάμπουρου στο απελευθερωτικό όραμα και την αντίθεσή τους στο ισχύον πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο. Η Αριστερά αναδείχθηκε πρώτη δύναμη στις εκλογές του 1958 και του 1989, ενώ στις εκλογικές αναμετρήσεις της δεκαετίας του 1980 το Κομμουνιστικό Κόμμα καταλάμβανε σταθερά τη δεύτερη --πίσω από το ΠΑΣΟΚ-- θέση. Πιο καθαρή εικόνα για την πραγματική πολιτική τοποθέτηση της πλειοψηφίας των ρομικής προέλευσης κατοίκων του Φλάμπουρου παρέχουν τα αποτελέσματα των εκλογών για την ανάδειξη των τοπικών συμβουλίων, στις οποίες η Αριστερά αναδείχθηκε πρώτη δύναμη (εκλογές του 1958, 1974, 1978, 1981 [σε συνεργασία με τις δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ] και 1986, 1994). Σ' ότι αφορά στη σχέση των ντόπιων κατοίκων του Φλάμπουρου με την εκπαίδευση, το κύριο χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η ελαχιστοποίηση των ποσοστών του αναλφαβητισμού. Είναι γεγονός ότι ο αναλφαβητισμός στο Φλάμπουρο καθυστέρησε --σε σχέση με τους εθνικούς μέσους όρους-- να υποχωρήσει, εντούτοις με βάση τα σημαντικά προβλήματα που τα άτομα αυτά αντιμετώπισαν κατά τη σχολική τους πορεία (άκαμπτο αναλυτικό πρόγραμμα, αποκλειστική διδασκαλία των μαθημάτων στην ελληνική, ανυπαρξία "θετικών διακρίσεων" και υποστηρικτικών προγραμμάτων) αποτελεί μια θετική εξέλιξη, η οποία φαίνεται ότι προηγήθηκε χρονικά οποιασδήποτε αντίστοιχης εξέλιξης αφορά τόσο τα μέλη των ρομικών ομάδων του νομού Σερρών --με τα οποία οι Φλαμπουριανοί/ές έχουν μια σειρά από κοινά ιστορικά στοιχεία-- όσο και με τους/τις υπόλοιπους/ες ρομικής προέλευσης Έλληνες/ίδες πολίτες. Συμπερασματικά, φαίνεται ότι το γεγονός ότι οι περισσότεροι/ες ντόπιοι/ες κάτοικοι του Φλάμπουρου υιοθέτησαν την ιδεολογία της ισότητας, τους/τις οδήγησε στην αμφισβήτηση των κοινωνικών ιεραρχιών και στην ανάπτυξη νέων αξιών και προτύπων. Παράλληλα, η ιστορική εμπειρία της εθνικής αντίστασης και του εμφυλίου αύξησε τις προσδοκίες τους, ενίσχυσε την αυτοεκτίμησή τους και τελικά συνέβαλε στην άνοδο του βιοτικού τους επιπέδου. Το όραμα μιας δίκαιης κοινωνίας, ο πολιτικός προσανατολισμός προς μια κοινωνία χωρίς διακρίσεις, εκμετάλλευση και ανέχεια φαίνεται ότι ώθησε τους ανθρώπους αυτούς στην υιοθέτηση ενεργητικών συμπεριφορών και στάσεων και στη δυναμική διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.

. 1. Ζάχος, Δ. (2007) Εκπαίδευση και χειραφέτηση. Η υπέρβαση του κοινωνικού αποκλεισμού στο Φλάμπουρο, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
2. Ντόπιος/α είναι ένας προσδιορισμός που χρησιμοποιείται για να διαχωρίζει τους/τις ρομικής προέλευσης κάτοικους του Φλάμπουρου από τους/τις Σαρακατσαναίους/ες, οι οποίοι/ες άρχισαν να κατοικούν στο χωριό από τα τέλη της δεκαετίας του 1930. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι Σαρακατσαναίοι/ες δεν ξεπέρασαν ποτέ το 10% του συνολικού πληθυσμού του χωριού.

Στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής ο ζωγραφικός πίνακας "Γκουέρνικα" του Πικάσο βρισκόταν στο ατελιέ του ζωγράφου στο Παρίσι. Μια μέρα επισκέφτηκε το ατελιέ του ένας Γερμανός αξιωματικός, θαυμαστής του ζωγράφου φαίνεται. Βλέποντας την "Γκουέρνικα" ο Γερμανός ρώτησε τον Πικάσο: "Εσείς το κάνατε αυτό;", "Οχι, εσείς το κάνατε" απάντησε ο Πικάσο.

BLOGO ΣΦΑΙΡΑ

Το να διακριθείς στην μπλογκόσφαιρα, στην πιο συμμετοχική δημοκρατία της έκφρασης στην ιστορία της ανθρωπότητας, δεν είναι εύκολο πράγμα. Ταυτόχρονα, όμως, όπως είναι η τάση σε κάθε γνήσια δημοκρατία, οι μέσοι όροι τείνουν εκεί να κυριαρχούν κι ο πήχυς της ποιοτικής έκφρασης διαρκώς να χαμηλώνει... Αυτό όμως δεν πρέπει να ενοχλεί γιατί τα κέρδη είναι πολύ μεγαλύτερα: κανείς δεν σε υποχρεώνει, και πάντα υπάρχουν οι καλές ή και οι εξαιρετικές περιπτώσεις που είναι σε θέση να ανταμείψουν τις αναζητήσεις σου. Δεν ξεχώρισε λοιπόν άδικα τόσο γρήγορα στην μπλογκόσφαιρα ο Pitsirikos. Το παράδοξο όμως βρίσκεται αλλού: φαίνεται πως η δημοφιλία "εκεί πάνω" δεν είναι "αρκετή" εαν δεν λάβει ένα είδος έγκυρης πιστοποίησης από τα "κάτω", τον κόσμο του εντύπου! Έτσι γρήγορα οι δικτυακές δημοσιεύσεις του pitsirikos πήραν την αρχαία μορφή του βιβλίου, ενώ ο ίδιος βρήκε θέση τακτικού συνεργάτη σε πολύ trendy αλλά πάντως ποιοτικού σε πολλά για το είδος του έντυπο της δωρεάν διανομής. Όμως διαβάζοντας επανειλημμένα τα εδώ "κάτω" τυπωμένα κείμενά του δεν έπαψα να αναρωτιέμαι: αυτό το χαλαρό άνευρο ύφος, η χαζοχαρούμενη πλακίτσα και τα ανώδυνα καλαμπούρια για σοβαρά και ασόβαρα ποια σχέση μπορεί να έχει με αυτό που υποτίθεται ότι είναι οι καλύτερες στιγμές του "άνω" διαδικτύου; Όταν πλέον η απόλυτη ελευθερία είναι η αναγκαιότατη προϋπόθεση αλλά όχι και το σπουδαιότερο προσόν για να έχεις κάτι να πεις. Διότι υπάρχει και η ποιότητα του μυαλού και της έκφρασης, ακόμα και στο καθημερινό ευθυμογράφημα όπως το είδαμε σε παλιούς πιο απαιτητικούς καιρούς από τις καθημερινές στήλες... Δεν υπερασπίζομαι ιερά και όσια, και έχω κάθε διάθεση να γελάσω με το οτιδήποτε εάν αυτός που γράφει έχει πνεύμα και ποιότητα έκφρασης. Εσείς, όμως, θα διασκεδάζατε με μια μηχανή που κατεβάζει ασταμάτητα ατάκες του τύπου: "Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ήταν γνωστός ως 'ο γιος της καλογριάς'. Δεν ήταν απόλυτα σίγουρο για το ποιος είναι ο πατέρας του, οπότε κι η μαμά του -για να μην τον πληγώσει- του έλεγε πως προήλθε από άμωμο σύλληψη";... Μας άρεσε ο Τσιφόρος γιατί το να απομυθοποιείς την ιστορία είναι μια μορφή εκδίκησης για τους επίσημους καταναγκασμούς της. Αλλά το πρανές που φέρει από τον ξεθυμασμένο Θέμη Αναστασιάδη στις ανώδυνες σαχλαμάρες του Pitsirikos μας προξενεί ελαφρά ναυτία, κυρίως διότι παρουσιάζεται με τα ποιοτικά συμφραζόμενα ενός must της τρέχουσας ενημέρωσης, έστω και αν γι' αυτό δεν χρειάζεται να πληρώσεις...
Εύα ΑΔΑΜ

ΟΙΝΟΛΟΓΙΕΣ

Στη λεωφόρο του Cabernet!
Κι όμως, το μεγαλύτερο κελάρι του κόσμου βρίσκεται στη Μολδαβία. Η πόλη Κρίκοβα, σε απόσταση 15 χλμ. βόρεια της πρωτεύουσας Τσισινάου, διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους φυσικούς υπόγειους λαβύρινθους του πλανήτη (συνολικού μήκους 100 χλμ.), που έχει μετατραπεί σε παράδεισο του κρασιού.
Εκεί, σε βάθος 80 μέτρων κάτω από το έδαφος και σε ιδανικές συνθήκες αποθήκευσης κρασιού (θερμοκρασία που δεν ξεπερνά τους 12° - 14° C και υγρασία 97% - 98%) «ξεκουράζονται» περισσότερα από ένα εκατομμύριο μπουκάλια κρασιού (από 653 ετικέτες). Η γιγάντια αυτή κάβα -θα χρειαστείτε χάρτη και, φυσικά, αυτοκίνητο για να τη γυρίσετε- είναι επισκέψιμη στο κοινό τα τελευταία χρόνια. Oι δεκάδες δρόμοι της έχουν ονόματα ποικιλιών: λεωφόρος Sauvignon Blanc, οδός Pinot Noir κ.ο.κ. .

"πάντες άνθρωποι του ειδέναι ορέγονται φύσει".

Προβληματίζει το μέλλον των blogs Αναλύοντας το νέο παγκόσμιο φαινόμενο έξαρσης των blogs γεννούνται ερωτήματα σχετικά με την αναγκαιότητα ενιαίου πλαισίου λειτουργίας και κανόνων: Ποια είναι τα όρια της ελευθερίας και τι ρόλο μπορεί να παίξει η ανωνυμία στο διαδίκτυο.
Του Κώστα Ονισένκοonisenko@kathimerini.gr

ΕΝΑ ΠΟΛΥ ενδιαφέρον δοκίμιο που αναλύει το παγκόσμιο φαινόμενο των blogs κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Νεφέλη». Πρόκειται για το «Blog. Ειδήσεις απ΄το δικό σου δωμάτιο» του Μανώλη Ανδριωτάκη. Το blog (ή weblog) ορίζεται ως δικτυακό περιοδικό ή ημερολόγιο γεγονότων. Πρόκειται για μια ιστοσελίδα, το βασικό περιεχόμενο της οποίας αποτελείται από τακτικές εγγραφές κειμένων, φωτογραφιών ή πολυμέσων. Χαρακτηριστικό των blogs είναι οι σύντομες εγγραφές που εμφανίζονται με αντίθετη χρονολογική σειρά (από το νεότερο προς το παλιότερο). Ως προς τη συγγραφική σύνθεση, τα blogs μπορεί να είναι ατομικά, ομαδικά ή δημόσια. Ως προς το περιεχόμενο, μπορεί να είναι γενικά ή εξειδικευμένα. Μπορεί να ενώνονται σε ομάδες, βάση θεματολογίας κ.α. Οι διαφορές των blogs με τα κοινά ημερολόγια είναι: το περιβάλλον γραφής (από χαρτί στο διαδίκτυο), η γραφή (από απλή σε hypertext), η διαδραστικότητα, η δυνατότητα δημοσιοποίησης και τα πρόσθετα μέσα (multimedia). Τα blogs μπορεί να είναι δημόσια, προσβάσιμα σε συγκεκριμένους χρήστες και μη προσβάσιμα (κλειστά) ενώ οι ιδιοκτήτες του επιλέγουν για το αν οι αναγνώστες μπορούν να αφήνουν προσωπικά σχόλια στις δημοσιεύσεις.
Έκαναν την εμφάνισή τους στα τέλη του ΄90 αλλά η πραγματική τους δύναμη φάνηκε μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και το αντιτρομοκρατικό κύμα που ακολούθησε σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα άρχισαν να γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλή μετά το 2003. Σήμερα, ο αριθμός των ελληνόφωνων ιστολογίων εκτιμάται σε μερικές χιλιάδες ενώ προσφάτως, εκτός από τους ανώνυμους ιστογράφους, στο δυναμικό τους προστέθηκαν πολιτικοί, δημοσιογράφοι, συγγραφείς και άτομα από πολλές ακόμα επαγγελματικές ομάδες, που διατηρούν επώνυμα blogs.
Στο βιβλίο του ο κ. Ανδριωτάκης παρουσιάζει, με αφορμή τα δικτυακά ημερολόγια, μια σειρά από διαπιστώσεις και παρατηρήσεις για το διαδίκτυο και τον τρόπο που αντιμετωπίζεται από «μέσα» και από «έξω». Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζει η αναφορά των blogs σε σχέση με τα παραδοσιακά Μέσα Ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους. Αν και για το συγκεκριμένο θέμα έχουν ειπωθεί πολλά ούτως ή άλλως (με αποκορύφωμα το βιβλίο του Dan Gillmor «Εμείς Είμαστε Το Μέσο», εκδ. Οξύ), ο 32χρονος συγγραφέας κάνει την ανάλυση με βάση τα ελληνικά δεδομένα, αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί στα εγχώρια ΜΜΕ. Μεταξύ άλλων, παρουσιάζει τον κίνδυνο, εκτός από τον χώρο φιλοξενίας, μελλοντικά να ελέγχεται και το περιεχόμενο των ιστολογίων από μεγάλες εταιρίες. Ως λύση προτείνει τον συνεταιρισμό πολλών blogger, προκειμένου να αυξήσουν την επιρροή και τη δημοφιλία τους.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, ο συγγραφέας επισημαίνει το χαμηλό επίπεδο πρόσβασης και χρήσης του διαδικτύου σε σχέση με άλλες χώρες. Αναφέρει ακόμα την έλλειψη εκπαιδευτικής πολιτικής για το internet. Στο σχετικό απόσπασμα του σχολικού βιβλίου εγχειριδίου, όπως αναφέρει ο κ. Ανδριωτάκης, το διαδίκτυο παρουσιάζεται κυρίως ως μορφή εθισμού: «... έχει παρατηρηθεί ότι άνθρωποι που έχουν εθιστεί σε άλλες ουσίες, όπως φάρμακα, αλκοόλ, τσιγάρο, καφεΐνη ή υπερβολικό φαγητό είναι επιρρεπείς να εθιστούν και στη χρήση του Ίντερνετ. Όμως αυτό πολλές φορές μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να απεξαρτηθούν από την προηγούμενη, χειρότερη, τις περισσότερες φορές, συνήθειά τους». Δηλαδή, η μόνη θετική χρήση του διαδικτύου, σύμφωνα με τον συντάκτη του σχολικού βιβλίου, είναι ως υποκατάστατο άλλων «βλαβερών συνηθειών», κάτι σαν τη μεθαδόνη δηλαδή.
Φαντάζει λίγο σκληρή η κριτική του Κ. Ανδριωτάκη στην ανωνυμία του Διαδικτύου αλλά καθόλου αδικαιολόγητη. Όπως παραδέχεται και ο ίδιος, δεν είναι φαινόμενο που «άνθισε» με τα blogs αλλά υπάρχει όσο και το διαδραστικό internet, άρα και οι όποιες συνέπειές του έχουν δοκιμαστεί λίγο ή πολύ. Μια ενδεχόμενη προσπάθεια «φακελώματος» όλων των χρηστών του διαδικτύου, εκτός από την υπονόμευση του δημοκρατικού χαρακτήρα του διαδικτύου, θα ήταν και πολύ δύσκολα εφαρμόσιμη για τις δυτικές κοινωνίες. Εντέλει, υποτιμάται η δυνατότητα του ίδιου του διαδικτύου να κάνει την αυτόρύθμισή του.
Συν
Μας άρεσε η εμπεριστατωμένη μελέτη πάνω σε ζητήματα αλληλεπίδρασης των blogs με τα άλλα μέσα. Επίσης, ίδια η μορφή του βιβλίου παραπέμπει πολύ σε ιστολόγιο.
Πλην
Περιμέναμε αναλυτικότερες αναφορές για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ελλήνων ιστολόγων.
Σχετικά links:
www.andriotakis.gr
www.nnet.gr
www.kathimerini.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ/Του Κώστα ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ

Ένα από τα αντιπαθέστερα είδη ανθρώπων είναι εκείνοι που δεν αμφιβάλλουν ποτέ και που σέρνουν τη θλιβερή τους ύπαρξη καταδικασμένοι να έχουν πάντοτε δίκιο. Δεν είναι μόνο αντιπαθείς, είναι και επικίνδυνοι. Γιατί ενώ δεν θέλουν να μάθουν, θεωρούν ότι γνωρίζουν και μάλιστα ότι γνωρίζουν απολύτως. Επομένως, αφού με κάποιο μεταφυσικό τρόπο κατέχουν τη γνώση, θέλουν και να την επιβάλουν, αγνοώντας την πολυπλοκότητα των μεγεθών των ποιοτήτων και τη μεταξύ τους άπειρη διασύνδεση. Δεν υπάρχει πιο σίγουρος δρόμος για την επιβολή από το να θεωρείς ότι γνωρίζεις, χωρίς και η ελάχιστη ικμάδα γνώσεων που διαθέτεις να υφίσταται κριτικό έλεγχο, χωρίς να είναι υποκείμενο της άγριας χαράς είτε της επαλήθευσης, είτε της απαλήθευσης. Επιβολή και έπαρση όπου το ένα γεννάει το άλλο είναι τα αποτελέσματα της δογματίζουσας άγνοιας. Γιατί φυσικά το δόγμα -το οποιοδήποτε δόγμα- βρίσκεται στον αντίποδα της φιλοσοφίας (της φιλοσοφίας που ακόμα και ο Πόπερ, παρ' όλο τον συντηρητισμό του, ακριβώς επειδή τον ωθεί η δύναμη της αμφιβολίας, θεωρεί ότι μπορεί να είναι ιδιότητα του κάθε ανθρώπου οπότε πάπαλα ο υποτιμητικός ισχυρισμός "απλός άνθρωπος" που επιστρατεύουν οι γελοίοι "γνωρίζοντες"). Η φιλοσοφία θέτει ερωτήματα. Το δόγμα έχει τις απαντήσεις. Πολλές φορές μάλιστα χωρίς καν να έχει τεθεί ερώτημα, χωρίς καν δηλαδή να έχει υπάρξει ο φόβος του αγνώστου, ο τρόμος του θανάτου και ο λήρος των ερώτων. Από τα αντιπαθέστερα είδη ανθρώπων λοιπόν οι καταδικασμένοι να έχουν πάντοτε δίκιο. Και πιθανόν δεν θα μας απασχολούσαν διόλου αφού η θλιβερή τους ύπαρξη δεν παρουσιάζει μήτε το αμυδρό ενδιαφέρον μιας εναλλακτικής υπόθεσης αλήθειας (όπως είναι πάντοτε η διαφορετική άποψη από τη δική σου), αν αυτή η θλιβερή ύπαρξη επειδή στηρίζεται στη θηριώδη πληρότητα της άγνοιας δεν δημιουργούσε απίστευτα κύματα ταλαιπωρίας. Από την ατομική περίπτωση μέχρι τις ολοκληρωτικές μεγάλες αφηγήσεις ή ακόμα και τα επιστημονικά παραδείγματα εργασίας. Ποτάμια αίματος έχουνε τρέξει από τέτοιες περιπτώσεις ανθρώπων, που η ψυχή τους δεν τραγούδησε ποτέ στην άκρη του γκρεμού. Άνθρωποι του τάφου και όχι του κελαϊδισμού, που έτσι κι αλλιώς δεν άκουσαν ποτέ. Γιατί όταν έχεις μονίμως δίκιο δεν υπάρχει καιρός και χώρος για τίποτε άλλο. Εδώ ακριβώς σε πνίγει το δίκιο σου και πεθαίνεις από ασφυξία, αφού δεν υπάρχει ασφυκτικότερος εναγκαλισμός από το δόγμα. Να τους θυμόμαστε και να τους ξεχωρίζουμε διαρκώς αυτούς τους ανθρώπους που μας ταλαιπωρούν οποιαδήποτε ιδιότητα κι αν έχουν και ν' ανάβουμε κανένα κεράκι στη μνήμη τους μέρα που είναι σήμερα, Κυριακή του Θωμά και Κυριακή της αμφιβολίας, για να μην ξεχνάμε ότι κυκλοφορούν ανάμεσά μας, προσομοιωμένοι ζωντανοί, απεχθείς και επικίνδυνοι. Να τους θυμόμαστε μια τέτοια Κυριακή και να τους αφιερώνουμε τη γενναιότητα της δικιάς μας ποίησης, του δικού μας αιτήματος για ομορφιά που είναι τρόπος γνώσεως έτσι όπως τον γράφει με στίχους ο Cumings:

"Ας περιδιαβαίνει το μυαλό μου πεινασμένο / και άφοβο και διψασμένο και εύπλαστο / ακόμη κι αν είναι Κυριακή ας έχω άδικο / γιατί όποτε οι άνθρωποι έχουν δίκιο δεν είναι νέοι".

Τι ωραίο! Και τι ωραία κραιπάλη της ύπαρξης μέσα στην ομορφιά της. Τι ωραία ασωτεία δίψας γιατί έχεις δώσει όλη σου την υγρασία στη δημιουργία του κόσμου χωρίς να γίνεις στεγνός αφού πάντοτε ο κόσμος κρέμεται από τα δάκρυά του. Τι ωραίο να εγκαταλείπεσαι.

"Ακόμη κι αν είναι Κυριακή ας έχω άδικο".

Μήτε εδώ. Μήτε το αποκούμπι της χαράς να μην θεωρήσουμε βέβαιο. Και πάντα να μας καίει το "κάτι ακόμα". Δεν είναι απληστία. Άπληστοι είναι οι βέβαιοι μέσα σ' έναν κόσμο που κι αυτός είναι βέβαιος και άρα μπορεί να χωρισθεί σε ιδιοκτησίες ή ακόμα χειρότερα: μόνο σε ιδιοκτησίες. Αλλά δεν είναι αυτό ο κόσμος. Είναι αυτό το "κάτι ακόμα" που σε προκαλεί να μη σου φτάνει το δίκιο σου, που σε κεντρίζει να έχεις άδικο ώστε να μεγαλώσει ο χρόνος. Να διαρκέσει περισσότερο η αιωνιότητα αφού

"όποτε οι άνθρωποι έχουν δίκιο δεν είναι νέοι".

Κι ακόμα περισσότερο. Πολλές φορές αυτοί που έχουν διαρκώς δίκιο, θέλουν να μας πάρουν μαζί τους στον θάνατο. Και δεν είναι αυτός ο δρόμος μας. Ας διεκδικήσουμε λοιπόν, μια τέτοια Κυριακή όπως η σημερινή, το ύψιστο δικαίωμά μας: να έχουμε άδικο. Για να μπορούμε να ερωτευόμαστε και να μαθαίνουμε καλύτερα Τζορντάνο Μπρούνο παρά Πάπας. Λέει κι άλλα ο Cumings στο ίδιο ποίημα:

"ας είναι η καρδιά μου πάντα ανοιχτή στα μικρά / πουλιά που είναι τα μυστικά της ζωής / ό,τι κι αν τραγουδούν είναι καλύτερο από το να γνωρίζεις / κι αν οι άνθρωποι δεν θέλουν να τ' ακούσουν οι άνθρωποι είναι γέροι".
Και 'μείς ας μην ξεχνάμε ότι αυτοί οι στίχοι γράφτηκαν το 1938 όταν είχε ήδη αρχίσει η μεγάλη κατηφόρα της ανθρωπότητας προς τον όλεθρο, από ανθρώπους γέρους, καταδικασμένους να έχουν πάντοτε δίκιο. Δηλαδή ανθρώπους χρήσιμους που επέβαλαν τη χρησιμότητά τους και δικαίωναν πληθυσμούς ολόκληρους σε κάθε λογής απαράγραπτα και αμετάβλητα δίκαια. Ανθρώπους χρήσιμους που έπνιξαν (και πνίγουνε ακόμα) στο αίμα τις Κυριακές του κόσμου. Τι κι αν είναι Κυριακή, λοιπόν. Ας έχω άδικο. "Κι ας μην κάνω εγώ τίποτε χρήσιμο / κι ας αγαπώ εσένα περισσότερο και από αληθινά".

"πάντες άνθρωποι του ειδέναι ορέγονται φύσει".

ενδεικτικά θεματα:

Διδακτική και βιβλίο ιστορίας Στ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Αλή Πασάς και Διαφωτισμός

ΤΣΑΜΗΔΕΣ -ΕΚΛΗΣΊΑ -ΑΡΙΣΤΕΡΑ

ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ

ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ

ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΤΕΙ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ ΚΑΙ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ

ΛΕΥΚΑΔΑ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΜΗΣΩΝ?

ΟΜΗΡΙΚΗ ΙΘΑΚΗ & ΛΕΥΚΑΔΑ