eidenai

"πάντες άνθρωποι του ειδέναι ορέγονται φύσει".

Προβληματίζει το μέλλον των blogs Αναλύοντας το νέο παγκόσμιο φαινόμενο έξαρσης των blogs γεννούνται ερωτήματα σχετικά με την αναγκαιότητα ενιαίου πλαισίου λειτουργίας και κανόνων: Ποια είναι τα όρια της ελευθερίας και τι ρόλο μπορεί να παίξει η ανωνυμία στο διαδίκτυο.
Του Κώστα Ονισένκοonisenko@kathimerini.gr

ΕΝΑ ΠΟΛΥ ενδιαφέρον δοκίμιο που αναλύει το παγκόσμιο φαινόμενο των blogs κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Νεφέλη». Πρόκειται για το «Blog. Ειδήσεις απ΄το δικό σου δωμάτιο» του Μανώλη Ανδριωτάκη. Το blog (ή weblog) ορίζεται ως δικτυακό περιοδικό ή ημερολόγιο γεγονότων. Πρόκειται για μια ιστοσελίδα, το βασικό περιεχόμενο της οποίας αποτελείται από τακτικές εγγραφές κειμένων, φωτογραφιών ή πολυμέσων. Χαρακτηριστικό των blogs είναι οι σύντομες εγγραφές που εμφανίζονται με αντίθετη χρονολογική σειρά (από το νεότερο προς το παλιότερο). Ως προς τη συγγραφική σύνθεση, τα blogs μπορεί να είναι ατομικά, ομαδικά ή δημόσια. Ως προς το περιεχόμενο, μπορεί να είναι γενικά ή εξειδικευμένα. Μπορεί να ενώνονται σε ομάδες, βάση θεματολογίας κ.α. Οι διαφορές των blogs με τα κοινά ημερολόγια είναι: το περιβάλλον γραφής (από χαρτί στο διαδίκτυο), η γραφή (από απλή σε hypertext), η διαδραστικότητα, η δυνατότητα δημοσιοποίησης και τα πρόσθετα μέσα (multimedia). Τα blogs μπορεί να είναι δημόσια, προσβάσιμα σε συγκεκριμένους χρήστες και μη προσβάσιμα (κλειστά) ενώ οι ιδιοκτήτες του επιλέγουν για το αν οι αναγνώστες μπορούν να αφήνουν προσωπικά σχόλια στις δημοσιεύσεις.
Έκαναν την εμφάνισή τους στα τέλη του ΄90 αλλά η πραγματική τους δύναμη φάνηκε μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και το αντιτρομοκρατικό κύμα που ακολούθησε σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα άρχισαν να γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλή μετά το 2003. Σήμερα, ο αριθμός των ελληνόφωνων ιστολογίων εκτιμάται σε μερικές χιλιάδες ενώ προσφάτως, εκτός από τους ανώνυμους ιστογράφους, στο δυναμικό τους προστέθηκαν πολιτικοί, δημοσιογράφοι, συγγραφείς και άτομα από πολλές ακόμα επαγγελματικές ομάδες, που διατηρούν επώνυμα blogs.
Στο βιβλίο του ο κ. Ανδριωτάκης παρουσιάζει, με αφορμή τα δικτυακά ημερολόγια, μια σειρά από διαπιστώσεις και παρατηρήσεις για το διαδίκτυο και τον τρόπο που αντιμετωπίζεται από «μέσα» και από «έξω». Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζει η αναφορά των blogs σε σχέση με τα παραδοσιακά Μέσα Ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους. Αν και για το συγκεκριμένο θέμα έχουν ειπωθεί πολλά ούτως ή άλλως (με αποκορύφωμα το βιβλίο του Dan Gillmor «Εμείς Είμαστε Το Μέσο», εκδ. Οξύ), ο 32χρονος συγγραφέας κάνει την ανάλυση με βάση τα ελληνικά δεδομένα, αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί στα εγχώρια ΜΜΕ. Μεταξύ άλλων, παρουσιάζει τον κίνδυνο, εκτός από τον χώρο φιλοξενίας, μελλοντικά να ελέγχεται και το περιεχόμενο των ιστολογίων από μεγάλες εταιρίες. Ως λύση προτείνει τον συνεταιρισμό πολλών blogger, προκειμένου να αυξήσουν την επιρροή και τη δημοφιλία τους.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, ο συγγραφέας επισημαίνει το χαμηλό επίπεδο πρόσβασης και χρήσης του διαδικτύου σε σχέση με άλλες χώρες. Αναφέρει ακόμα την έλλειψη εκπαιδευτικής πολιτικής για το internet. Στο σχετικό απόσπασμα του σχολικού βιβλίου εγχειριδίου, όπως αναφέρει ο κ. Ανδριωτάκης, το διαδίκτυο παρουσιάζεται κυρίως ως μορφή εθισμού: «... έχει παρατηρηθεί ότι άνθρωποι που έχουν εθιστεί σε άλλες ουσίες, όπως φάρμακα, αλκοόλ, τσιγάρο, καφεΐνη ή υπερβολικό φαγητό είναι επιρρεπείς να εθιστούν και στη χρήση του Ίντερνετ. Όμως αυτό πολλές φορές μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να απεξαρτηθούν από την προηγούμενη, χειρότερη, τις περισσότερες φορές, συνήθειά τους». Δηλαδή, η μόνη θετική χρήση του διαδικτύου, σύμφωνα με τον συντάκτη του σχολικού βιβλίου, είναι ως υποκατάστατο άλλων «βλαβερών συνηθειών», κάτι σαν τη μεθαδόνη δηλαδή.
Φαντάζει λίγο σκληρή η κριτική του Κ. Ανδριωτάκη στην ανωνυμία του Διαδικτύου αλλά καθόλου αδικαιολόγητη. Όπως παραδέχεται και ο ίδιος, δεν είναι φαινόμενο που «άνθισε» με τα blogs αλλά υπάρχει όσο και το διαδραστικό internet, άρα και οι όποιες συνέπειές του έχουν δοκιμαστεί λίγο ή πολύ. Μια ενδεχόμενη προσπάθεια «φακελώματος» όλων των χρηστών του διαδικτύου, εκτός από την υπονόμευση του δημοκρατικού χαρακτήρα του διαδικτύου, θα ήταν και πολύ δύσκολα εφαρμόσιμη για τις δυτικές κοινωνίες. Εντέλει, υποτιμάται η δυνατότητα του ίδιου του διαδικτύου να κάνει την αυτόρύθμισή του.
Συν
Μας άρεσε η εμπεριστατωμένη μελέτη πάνω σε ζητήματα αλληλεπίδρασης των blogs με τα άλλα μέσα. Επίσης, ίδια η μορφή του βιβλίου παραπέμπει πολύ σε ιστολόγιο.
Πλην
Περιμέναμε αναλυτικότερες αναφορές για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ελλήνων ιστολόγων.
Σχετικά links:
www.andriotakis.gr
www.nnet.gr
www.kathimerini.gr